Vijftien maanden later...

Na veertien maanden reizen zijn we toe aan vakantie. Even niet elke dag de backpack inpakken, geen slechte bedden, geen smerige toiletten, niet opgepropt zitten in een brak busje... Het is tijd voor sfeervolle hotels, uitslapen, lange strandwandelingen en uitgebreid lunchen met een wijntje er bij. We gaan op vakantie naar Griekenland en Italië!

Na een paar fijne dagen in Athene (inclusief een gezellige reünie met de moeder van Jamie), gaan we eilandhoppen op de Cycladen. Allereerst varen we naar het prachtige Santorini, wat belachelijk toeristisch is, maar zo spectaculair gelegen, dat wij het toch kunnen aanraden:

Waar we slapen, deel 3

We houden er een hoog reistempo op na. In 450 dagen hebben we in maar liefst 227 verschillende bedden geslapen, wat neer komt op een gemiddelde verblijfsduur van twee nachten per bed. We zijn er zelf van onder de indruk, maar kunnen dit gemiddelde wel plaatsen. Want waarom zouden we lang op een plek blijven hangen als er ook weer iets nieuws te ontdekken is? Vol energie pakken wij telkens onze backpack in en reizen we door naar de volgende overnachtingsplek. Toch moeten we toegeven dat we onlangs twee plekken gevonden hebben, waar we het wel eens langer dan twee nachten zouden kunnen uithouden… Benieuwd? Lees dan verder.

Yak Tours hostel, Karakol, Kirgizië:

In onze vorige waar we slapen-update plaatsten we een foto van onze eerste nacht in Kirgizië: een ontzettend fout Sovjet appartement in Naryn. Als we verder reizen door Kirgizië blijkt fout de standaard te zijn en de plekken waar geen tapijtjes aan de muur hangen zijn zeldzaam. In Karakol vinden we dit nostalgische huis, omgebouwd tot hostel, met een 'ietwat' achterhaald interieur! 

Welcome to Iran!

Een land vol historische gebouwen, prachtige moskeeën, rustgevende Perzische tuinen, drukke bazaars, sfeervolle theehuizen, uitgestrekte woestijnlandschappen en misschien wel de meest aardige mensen die we tijdens onze reis ontmoet hebben. We zijn in ons 21e land van deze reis aangekomen: Iran.

"Is dat niet gevaarlijk?" Is de vraag die wij telkens gesteld krijgen als wij mensen thuis vertellen dat onze volgende bestemming Iran is. "Zijn jullie wel goed wijs dat je daar heen reist?" Het nieuws schept misschien een beeld dat Iran onveilig is. Een vreemd, Islamitisch land vol godsdienstfanatiekelingen, waar je bovendien als vrouw gesluierd over straat moet. De werkelijkheid is anders; Iran is het meest vriendelijke land waar wij tot nu toe geweest zijn (en dat is knap, want we hebben al een hoop fijne volkjes ontmoet). Overal op straat wordt je aangesproken door Iraniërs met een "Welcome to Iran", "Where are you from?" en voor je het weet zit je met een kopje thee, komkommer of granaatappel in je hand met hen te picknicken (hun favo-bezigheid) en te kletsen over de tulpen van Nederland en wat je van hun land vindt. Vooral het laatste is een veelbesproken onderwerp omdat de Iraniërs graag zien dat het beeld dat buitenlanders hebben van hun land verandert.

#selfie

Al maanden lang zien wij iedereen om ons heen selfies maken. Een selfie in het restaurant, een selfie op het strand, een selfie boven op Kala Patthar. Telkens vragen wij ons af wat men toch met deze afschuwelijke foto's moet! Nee, Mark en Jeem doen niet mee aan die selfie-waanzin... Maar... Fatema uit Iran vindt selfies maken wel leuk. Zie hier het resultaat van haar selfie-serie in eigen land:

Wat we eten, deel 2

Een van de leuke dingen van reizen is dat je gerechten kan proeven van over de hele wereld. Kaas-aardappel-momo's uit Nepal, Laghman in Centraal Azië of op Iraanse wijze bereide aubergine, we eten ons buikje regelmatig rond! Maar in een eerdere blogpost schreven wij ook dat lekker eten op reis - helaas - niet altijd even vanzelfsprekend is. Soms eten we weken nauwelijks groenten en is de variatie in gerechten klein. Wil je weten wat we de afgelopen maanden gegeten hebben en hoe dat beviel?

Een tafel vol in Myanmar

Acht maanden geleden waren wij in Myanmar, waar we net als in andere zuid-oost Aziatische landen heerlijke curries aten. In Myanmar verschijnen bij elke curry ongevraagd soep, drie soorten dips en vijf soorten groenten op tafel, en die zijn allemaal inbegrepen in de paar euro die je ervoor betaald! Lekker en gezond.

De steden van Mozaïekistan

Vanuit Tadzjikistan steken we de grens over naar Oezbekistan, onze laatste 'stan' op deze reis. Waar de vorige twee vooral indruk maakten door hun geweldige natuur, zijn het in dit land de schitterende oude steden die ons trekken. Maar voordat we deze kunnen bezichtigen, moeten we eerst geld wisselen op de zwarte markt. In Oezbekistan kunnen we namelijk niet pinnen met onze bankpassen, dus we hebben dollars bij ons om te ruilen voor stapels Oezbeeks geld; op de zwarte markt is 100 dollar ongeveer 300.000 som waard (zo'n 30% meer dan volgens de officiële wisselkoers) en dat bedrag krijg je in 300 briefjes van 1000. 

Hoogtepunten van dag 300 tot 400

Vierhonderd dagen op reis! Wie had er vooraf gedacht dat we zo lang weg zouden blijven? Wij zelf in ieder geval niet, maar zo lang het reizen ons bevalt (en zo lang het budget het toe laat...) zien wij geen reden om al terug te komen naar Nederland. Blik je met ons terug op onze hoogtepunten van de afgelopen honderd dagen?

De meren en watervallen van Huanglong en Jiuzhaigou, China:

Het dak van de wereld

Nee, we zijn niet teruggekeerd naar Nepal. Ook zijn we niet in Tibet of in het noorden van India terecht gekomen. We zijn het onbekende en bergachtige Tadzjikistan ingetrokken via de Pamir Highway, een van 's werelds mooiste, hoogste en zwaarste autowegen. Een onvergetelijke roadtrip over bergpassen van meer dan 4000 meter en langs uitgestrekte hoogvlaktes, fantastische gletsjer- en zoutmeren en toppen van 7000 meter.

Supertrampers in Verweggistan

We vervolgen onze reis naar het hart van Azië, waar we gedurende acht weken drie van de zogenaamde 'stans' zullen bezoeken; Kirgizië (in het Engels wel een 'stan': Kyrgyzstan), Tadzjikistan en Oezbekistan. We hebben beide nog geen goed beeld van deze voormalige Sovjetstaten en wat ons betreft vragen ze er gewoon om om ontdekt te worden! 

Vanuit China reizen we de Torugart bergpas over, Kirgizië in. Hoewel deze grensovergang bekend staat als moeilijk, verloopt het hele proces voor ons soepel (afgezien dan van de 1,5 uur die we in de kou moeten wachten tot de Chinese douaneambtenaren hun lunch verorbert hebben). De volgende dag reizen we door naar Bishkek, de hoofdstad van Kirgizië, waar we visa's willen aanvragen voor de andere 'stans' op onze route. Ook niet onbelangrijk, we kunnen er met onze bankpassen pinnen. In Bishkek is nog goed te merken dat het hier om een oude Sovjetstaat gaat; een aanzienlijk deel van de inwoners heeft een Russische achtergrond (waardoor het Kirgizische deel van de inwoners geregeld denkt dat ze ons in het Russisch kunnen aanspreken… njet!) en er zijn de nodige Sovjetstijl overheidsgebouwen (lees: ontzettende betonblokken) en appartementencomplexen te vinden. Desondanks is het een aangename stad met relaxte terrasjes, veel groen en modieus geklede jongeren. 

Waar we slapen, deel 2

Toen wij onze eerste backpackreis door midden-Amerika maakte, was een slaapplaats zoeken nog heel eenvoudig. We raadpleegden onze enige bron (de Lonely Planet) en kozen een van de budgetopties uit. Nu iedereen met iPhone, tablet of laptop reist en je (bijna) overal wifi beschikbaar hebt, kun je opeens ook het internet als bron gebruiken. In plaats van meer rust omdat je vooraf beter weet waar je slaapt, geeft het ons vaak minder rust, want in plaats van te genieten van een goed boek of lekker maaltje, zitten we 's avonds soms uren op internet te zoeken naar leuke hotelkamers. Hoewel laptop en internet handig zijn voor het contact met jullie, het backupen van foto's en het vergaren van informatie, verlangen we soms terug naar reizen zonder moderne technologie. Een selectie van de 184 bedden waar wij in geslapen hebben:

Lake Mackenzie hut, Routeburn track, Nieuw-Zeeland:

Onze vorige waar we slapen update eindigden we met een foto van onze Lucky Cruiza campervan waar we zes weken mee door Nieuw-Zeeland trokken. Tijdens onze meerdaagse wandeltochten in Nieuw-Zeeland slapen we echter niet in ons campertje, maar in houten berghutten. Hoewel de hutten op de meest fantastische plekken staan en het heerlijk is om midden in de natuur te slapen, zorgen de grote slaapzalen die we met twintig anderen delen voor de nodige geluidsoverlast. Er is altijd wel iemand die heel hard snurkt!

5 x anders China

Immens blauwe meren, weidse grasvlaktes, woestijnen, kebab en gletsjers. Woorden die wellicht niet direct bij je opkomen als je aan China denkt. Rode lampionnetjes, eeuwenoude tempels en miljoenensteden misschien wel, maar een land dat net zo groot is als Europa heeft natuurlijk veel meer te bieden dan dat. Tijdens ons derde bezoek aan China verkennen wij het noord-westen (de provincies Sichuan, Gansu en Xinjiang) en leren wij vijf andere kanten van dit immense land kennen.

1 x anders: Vijftig tinten blauw en groen

Allereerst reizen we naar het bergachtige noorden van de provincie Sichuan. Via besneeuwde passen (op zo'n 4000 meter boven zeeniveau) komen we bij schilderachtige valleien die begroeid zijn met reusachtige naaldbomen. In deze valleien vormt het smeltwater van de besneeuwde bergtoppen kalksteenformaties, meren en rivieren in de meest fantastische tinten blauw en groen. We betalen de hoge entreeprijzen (OK, dat is helaas niet anders dan in andere delen van China) om twee dagen door de nationale parken van Huanglong & Jiuzhaiguo te mogen wandelen, maar het is elke yuan waard. 

Het gouden uur

In Nederland namen we eigenlijk nooit de tijd om te genieten van een mooie zonsopkomst of -ondergang. In de winter gingen we zelfs in het donker naar ons werk en kwamen we pas weer thuis als de zon al lang weer onder was. Zonde, want het begin of het einde van een dag kan zo fantastisch zijn. Op reis zijn het eerste en laatste uur dat de zon op is de momenten waarop we het liefst op pad zijn (onder fotografen bekend als het gouden uur!). Het licht is dan op z'n mooist en de omgeving komt nog beter tot zijn recht:

Yol vallei, Mongolië

Een van onze eerste geweldige gouden uren beleven we eind augustus in Mongolië, waar we na een hele dag hobbelen in het Russische busje een wandeling bij zonsondergang maken door de adembenemende goudgele Yol vallei.

De hoogtepunten van dag 200 tot 300

Regelmatig wordt ons gevraagd of het niet een keer tijd is om weer terug naar Nederland te komen. Soms missen we Nederland ook wel een beetje, onze vrienden en familie, een schone badkamer, een zacht bed, zelf koken... Maar toch maken we veel te veel gave dingen mee om al naar huis te komen. Onze hoogtepunten van dag 200 tot 300:

Thais eten en leren koken in Chiang Mai, Thailand:

En de winnaar is...?

Als wij aan de Himalaya denken, denken we aan kou, besneeuwde bergen, Tibetaanse cultuur en aan die logge, harige beesten die je overal in de Himalaya ziet rondlopen: yaks. De yak wordt ingezet om zware lasten van dorp naar dorp te brengen, daar waar geen auto's kunnen komen. Daarnaast wordt de melk gebruikt voor de bereiding van boter (voor in de niet te drinken yak-butter-tea) en kaas (goddelijk!), de haren en wol om heerlijke zachte kleedjes van te maken en de mest om de kachel mee te stoken. Als de yak geen dienst meer kan doen, belandt hij bij de slager. Met de yak wordt eigenlijk alleen het mannetje van de pure bloedsoort bedoeld. Het vrouwtje heet een nak en daarnaast zie je veel kruisingen tussen de yak en de koe, dzopkyo (mannetje) of dzum (vrouwtje) genaamd in het Nepalees. Ons maakt het niet uit, wij vinden ze allemaal even prachtig.

Tijdens onze trekking naar het Everest Base Camp met Loes & Thijs fotograferen we zoveel yaks, dat we besluiten een competitie in het leven te roepen: wie maakt de mooiste yak-foto? Bloedfanatiek gaan we aan de slag:

Supertrampers in de Himalaya

Na drie maanden tropische temperaturen hebben we genoeg van de hitte. Het wordt tijd voor iets anders, iets nieuws! Zodoende zetten we twee vluchten later voet aan de grond in Kathmandu, de hectische hoofdstad van Nepal. Hier shoppen we in twee dagen onze wandeloutfit bij elkaar (van afritsbroeken en wandelstokken tot thermo-ondergoed en slaapzakken die ons bij -20 warm zullen houden), want we gaan trekken in de Nepalese Himalaya. 

Lantang, Gosainkund & Helambu (13 dagen, 77 uur)

Een knusse busrit (twintig man op het dak, kinderen op schoot en dan nog wat mensen die uit de deuropening hangen) van acht uur brengt ons naar het beginpunt van onze eerste 'teahouse'-trekking. We gaan dertien dagen wandelen door de gebieden Lantang, Gosainkund & Helambu en zullen onderweg uitrusten, eten en slapen bij de theehuizen die we iedere paar uur tegen komen. Omdat we zelf niet al onze nieuw gekochte spullen de berg opgesjouwd krijgen, hebben we een drager (Thakur) in dienst genomen, die ook de route weet (handig!). 

Overal even schattig!

Waar we ook ter wereld zijn, we komen overal schattige kindjes tegen. En we vinden het geweldig om de lieve en onschuldige kopjes vast te leggen (en de kinderen vinden het vaak ook erg leuk om hun foto terug te zien op de camera)! Inmiddels hebben we een mooie collectie: van ronde gezichten met spleetoogjes in Mongolië tot prachtige kroeskoppen in Vanuatu en geel-geverfde gezichtjes in Myanmar. 

Spleetoogjes in Mongolië

We beginnen onze collectie in Mongolië, waar we dit schattige meisje tegenkomen bij een souvenir stalletje bij de Erdene Zuu tempel. Jeem maakt een hele reportage van het meisje en vergeet bijna de tempel te fotograferen, waar we eigenlijk voor gekomen zijn...

Op zoek naar het authentieke Laos

Het voordeel van reizen zonder vast plan is dat je tips van andere reizigers over mooie bestemmingen makkelijk kan opvolgen. Over Laos hoorden we de afgelopen tijd veel goede verhalen, reden genoeg voor ons om dit land toe te voegen aan ons reisschema.

We steken de grens over naar Laos en kiezen ervoor om, in tegenstelling tot de massa Zuidoost-Azië backpackers, niet direct de Mekong af te varen naar Luang Prabang (wat twee weken later een erg aangename stad blijkt), maar om eerst naar het uiterste noorden van Laos te gaan. Op deze manier hopen wij nog iets van het authentieke Laos te kunnen ontdekken. Twee langzame, bochtige ritten in volgestampte oude bussen brengen ons naar het bergdorpje Phongsali, vanuit waar we een driedaagse trekking door de omgeving maken.

Laos is na Myanmar en Cambodja het armste land van Zuidoost-Azië. De mensen wonen voornamelijk in bamboohutjes en de dorpjes zijn klein en zelfvoorzienend (alleen voor sigaretten, tv's en geluidsinstallaties komen ze naar de 'stad'). De dorpjes zijn een gezellige drukke bedoening: gezinnen met veel kinderen zijn geen uitzondering en alle dieren (honden, katten, buffels, koeien, varkens, eenden en kippen) lopen vrij door het dorp rond. Het land kent veel verschillende stammen met elk hun eigen taal en veel van hen dragen nog steeds hun prachtige traditionele klederdracht. Tijdens onze trekking bezoeken wij afgelegen Phounoi en Akha dorpjes en de kleding van deze laatste stam is nog wel het mooiste: prachtige zwarte pakjes met kleurrijke borduursels, afgewerkt met zilveren medailles en rijk versierde hoedjes. De bergstammen zijn verlegen en cameraschuw, wat voor ons wennen is na de vriendelijk zwaaiende bevolking tijdens onze trekking in Myanmar. 

Lemongrass & chili

De Nederlandse keuken is maar saai, als je het met de Thaise keuken vergelijkt. In Thailand is elk gerecht een feest, met altijd een perfecte balans tussen zoet, zuur, zout en pittig. Met name voor het lekkere eten besloten wij een weekje naar Thailand te gaan.

We settelen ons voor vijf nachten in het noorden van Thailand, in de stad Chiang Mai. Nadat we onszelf de eerste vier dagen verwennen met alle Thaise klassiekers (pad thai, tom yam soep, groene curry, glasnoodle salade en mango met sticky rice) in leuke restaurantjes en op de nightmarket, vinden we het de vijfde dag tijd om zelf Thais te leren koken. Via Tripadvisor vinden we een super leuke kookschool (Thai Orchid Cooking School), waar al deze Thaise klassiekers aan bod komen. Op smaak gebracht met lemongrass, limoen(bladeren), vissaus, soyasaus, garnalenpasta, gember, (palm)suiker, chilipepers en koriander (allemaal ingrediënten waar de Hollandse keuken geen gebruik van maakt, maar die ze hier in bijna elk gerecht gebruiken) zijn de maaltijden die we koken om je vingers bij af te likken.

Schommelend door Myanmar

Onze vijftiende en zestiende treinrit van onze reis maken we in Myanmar. Ondanks dat we al aardig wat uren op het Aziatische spoor hebben doorgebracht, vinden we het wederom fascinerend. Op ons harde houten bankje schommelen we van links naar rechts en de rit doet op sommige momenten meer aan een boot denken dan aan een trein.

Het land van de paya's, longyi's en thanaka

Op 5 februari vliegen we naar het dertiende land van onze reis, Myanmar (ook wel bekend als Birma). Nog voordat we geland zijn, zien we door ons vliegtuigraam de eerste paya's (de Birmese benaming voor Boeddhistische tempels) boven de bomen uit steken. Het blijken de eerste van velen. Dat het Boeddhistische geloof in dit land nog een hele grote rol speelt, valt ons ook op als we de volgende dag ontelbaar veel monniken op blote voeten in de stoffige straten van Yangon treffen. De mannelijke monniken gewikkeld in een rode doek, de vrouwen in het roze. Met een grote pot onder de arm (om hun maaltijd bij elkaar te verzamelen), hun kortgeschoren kop en veelal een paraplu in de hand tegen de felle zon, is het een mooi gezicht.

De hoogtepunten van dag 100 tot 200

200 dagen op reis; 81 bussen, 51 auto's, 35 metro's, 32 boten, 16 treinen, 12 vliegtuigen, 6 fietsen, 6 tuktuks, 2 scooters, 2 paarden, 2 kamelen, 1 paard & wagen, 1 fietstaxi, 1 camper en 1 helikopter verder... En weer zo ontzettend veel mooie dingen gezien. Tijd om onze hoogtepunten van de afgelopen 100 dagen te delen!

De bijzondere Tongariro Alpine Crossing, Nieuw-Zeeland:

Taking it easy

Na drie ontspannen weken op de tropische eilanden van Vanuatu is het tijd om onze bungalows met fruitbomen in de achtertuin om te ruilen voor budget hotels in de wereldsteden Sydney, Singapore en Kuala Lumpur. We gaan cityhoppen.

In deze drie bruisende steden pakken we ons vertrouwde reistempo weer op: we verblijven max drie dagen op dezelfde plek, vertrekken vroeg in de ochtend en wandelen de hele dag met de Lonely Planet in onze hand door de stad, om ons ervan te verzekeren dat we alle highlights meepakken, we bij goede restaurantjes eten en op de juiste plek een koffiepauze houden (ook tips van vrienden/familie hebben hier zeker bij geholpen. Thanks!). Het is niet zeldzaam dat we twintig kilometer afleggen op 1 dag en 's avonds komen we dan ook uitgeput maar voldaan terug in ons hotel.

Voor Sydney is drie dagen net genoeg om de relaxte sfeer in de stad te kunnen ervaren. Met haar leuke (koffie)barretjes en restaurantjes, fijne stranden en het mooie Opera House kunnen we Sydney zeker toevoegen aan onze lijst met potentiële woonplaatsen. In Singapore struinen we door Chinatown, Little India en de Arabische buurt en 's avonds genieten we van de gave skyline van de stad. Van Kuala Lumpur zien we helaas niet veel meer dan het Bird Park. Mark heeft van al het wandelen namelijk een blaar gekregen, die door het vochtige klimaat veranderd is in een vreselijke infectie...

Wat we eten

Dat ik erg van koken hou, was mij niet onbekend. Dat ik een soort van obsessie heb voor lekker eten, is nieuw voor mij. Telkens als ik langer dan vijf dagen slecht eten voorgezet krijg, begin ik chagrijnig te worden. Ik fantaseer over de lekkerste maaltijden, kan nergens anders meer over praten en droom zelfs over de recepten op mijn kookblog... Gelukkig is het eten in veel landen lekker! Onze ervaringen per land: 

Blini's in Rusland

Van de Russische keuken hebben we weinig meegekregen. Alleen de blini's (kleine pannenkoekjes) die we voor ontbijt geserveerd kregen bij Lake Baikal waren typisch Russisch, en lekker! De prijs-kwaliteitverhouding van het eten in de Russische restauratiewagen van de Transmongolie Express was zo teleurstellend, dat we vooral heel veel bakjes noedels opgeslurpt hebben...

Het ritme van de zon

Met reggae muziek en een grote glimlach worden wij ontvangen op het vliegveld van Port Vila, de hoofdstad van Vanuatu. We zijn naar een eilandengroep in de Pacifische oceaan gevlogen, een heel eind ten noorden van Nieuw-Zeeland. Een bestemming waar wij een jaar geleden nog nooit van hadden gehoord, maar die ons niet teleur zal stellen.

Ons plan om met de boot enkele van de 83 eilanden te bezoeken valt in duigen, want de wekelijkse boot is rond kerst helemaal volgeboekt. Gelukkig maar, want vliegen blijkt nauwelijks duurder, de reistijd is aanzienlijk korter (geen 27, maar slechts 1 uur) en we hebben op deze manier een mooi uitzicht op de eilandjes. Dat de landingsbanen niet meer voorstellen dan een strook gras waar de jungle weggekapt is, is voor ons ook een nieuwe ervaring... (Naar het eiland Futuna zijn een tijd lang geen vluchten geweest, omdat het gras te lang was voor een veilige landing en de grasmaaier was kapot!).